Η ευθυγράμμιση της Γης με τον Ήλιο και την Αφροδίτη

Την ερχόμενη Τετάρτη, η ανατολή του ηλίου θα διαφέρει σημαντικά από τις υπόλοιπες, καθώς η Αφροδίτη θα περάσει ανάμεσα από τη Γη και τον Ήλιο και θα είναι ορατή σε εμάς ως μια σκοτεινή κηλίδα. Η διέλευση θα διαρκέσει 6 ώρες και 40 λεπτά και θα είναι ορατή σε όλο τον κόσμο.

Η ευθυγράμμιση των τριών πλανητών αποτελεί ένα εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο και επέτρεψε στους αστρονόμους του 17ου και 18ου αιώνα να υπολογίσουν για πρώτη φορά την ακριβή απόσταση του Ηλίου από τη Γη. Η διάβαση της Αφροδίτης, η οποία θα πραγματοποιηθεί το διήμερο 5 και 6 Ιουνίου, έχει τραβήξει το ενδιαφέρον των πανταχού αστρονόμων, καθώς θα επαναληφθεί ξανά σε τουλάχιστον 105 χρόνια.

Το φαινόμενο συμβαίνει τέσσερις φορές σχεδόν κάθε δυόμισι αιώνες και χωρίζεται σε ζεύγη των οκτώ ετών. Το 2004, η ευθυγράμμιση των πλανητών είχε συμβεί ξανά, ένα πρωτόγονο θέαμα για όσους το είδαν.

Το απόγευμα της Τετάρτης, οι κάτοικοι των ΗΠΑ, Καναδά, Μεξικού, Κεντρικής Αμερικής και του βορειότερου τμήματος της Νοτίου Αμερικής θα έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν τη πρώτη φάση της διάβασης. Στην Ευρώπη, τη Δυτική και Κεντρική Ασία, την Ανατολική Αφρική και τη Δυτική Αυστραλία θα είναι ορατή η τελική φάση του φαινομένου και συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια του ηλιοβασιλέματος της 6ης Ιουνίου.

Το 1716, ο Βρετανός αστρονόμος Έντμουντ Χάλλεϋ, κάλεσε αρκετούς επιστήμονες να συνεργαστούν μαζί του για μια αποστολή που θα επεκτεινόταν σε όλη την υδρόγειο. Είχε προβλέψει ότι στις 6 Ιουνίου 1761, η Αφροδίτη θα περνούσε μπροστά από τον ήλιο και υπολόγισε ότι εάν οι επιστήμονες χρονομετρούσαν την ίδια διάβαση της Αφροδίτης από διαφορετικές τοποθεσίες του πλανήτη μας, θα μπορούσαν να υπολογίσουν τριγωνομετρικά την απόσταση του Ηλίου από τη Γη.

Έτσι οργανώθηκαν αποστολές από τη Βρετανία και τη Γαλλία για να καταγράψουν τις διαβάσεις του 1761 κι 1769. Η βρετανική αποστολή δέχθηκε επίθεση από γαλλικά πλοία και οι Άγγλοι επιστήμονες, Τσαρλς Μέισον και Τζερεμάια Ντίξον, αρνήθηκαν να ολοκληρώσουν την αποστολή τους. Η Βασιλική Εταιρία της Βρετανίας τους προειδοποίησε, ότι εάν δεν συνέχιζαν το έργο τους, «θα τους επιβαλλόταν ο σκληρότερος νόμος».

Η αποστολή του 1761 τελικά απέτυχε, καθώς η διέλευση διήρκησε μονάχα ένα λεπτό και οι αστρονόμοι δεν κατάφεραν να συγχρονιστούν σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.

Επιστήμονες από τη Βρετανία, την Ελβετία, την Αυστρία και τη Ρωσία στάλθηκαν ξανά το 1769, με επικεφαλής τον μεγάλο εξερευνητή Τζέιμς Κουκ. Πέντε αστρονόμοι έχασαν τη ζωή τους και αρκετοί τραυματίστηκαν σοβαρά, όταν η αποστολή στάλθηκε στην Ανταρκτική. Ο Κουκ επέστρεψε μετά από 11 χρόνια, έχοντας αποτύχει δύο φορές να δει τη διάβαση και έχασε τη δουλειά του.

Ύστερα από χρόνια συλλογής των δεδομένων, η απόσταση υπολογίστηκε στα 149 με 155 εκατομμύρια χιλιόμετρα – με την ακριβή απόσταση να υπολογίζεται σήμερα στα 149.600.000 χιλιόμετρα. Ως μέση απόσταση της Γης από τον ήλιο ορίζεται η αστρονομική μονάδα AU (Astronomical Unit).

newsbeast.gr